Çanakkale'nin Lapseki ilçesinde TÜMAD şirketi tarafından işletilmek istenen altın madeni için "ÇED olumlu" kararı verildi.

Esan Eczacıbaşı'na ait altın gümüş madenini satın alarak kendi maden alanını genişleten TÜMAD Altın Şirketi, yıllardır Balıkesir'ın İvrindi'de madencilik faaliyeti yürütüyor. Yöre halkının ve ekoloji örgütlerinin mücadelesine rağmen geçtiğimiz günlerde ÇED olumlu kararı verilen maden projesine karşı çeşitli kurumlar ve yurttaşlar tarafından önümüzdeki günlerde dava açılması bekleniyor. 

DOĞA NÖBETİNE KATILANLAR YARGILANIYOR

Evrensel'den Özer Akdemir'in haberine göre TÜMAD’ın Şahinli maden projesine karşı dava hazırlığı içinde olan kurumlardan biri de Çanakkale Belediyesi. Çanakkale Belediye Başkanı ve bürokratları Kanadalı Alamos Gold’un Kirazlı’daki 400 bin ağacı katlederek yaptığı doğa katliamına karşı başlatılan "Su ve Vicdan Nöbeti"ne destek verdikleri için "görevi kötüye kullanma ve kamu zararına yol açma" gibi suçlamalarla yargılanıyorlar.

KAZDAĞLARI VE BİGA YARIMADASININ YÜZDE 79'U RUHSATLANDIRILDI

Kentteki madencilik faaliyetlerine ilişkin değerlendirmede bulunan Çanakkale Belediyesi Başkan Yardımcısı Mehmet İrfan Mutluay, halka ve tüm canlılara temiz su ulaştırmanın asli görevleri olduğunu söyledi. Mutşluay, geçen yıl TEMA Vakfı tarafından yapılan bir çalışmada, Kazdağları ve Biga yarımadasının yüzde 79'unun madencilik projeleri için ruhsatlandırıldığının ortaya konduğunu hatırlattı.

'BÖLGENİN TAMAMINDA ŞİRKETLERİN BENZER FAALİYETLERİ VAR'

Madencilik faaliyetlerine ilişkin ruhsatların birer birer önlerine geldiğini ifade eden Mutluay, şunları söyledi:

"Lapseki’deki altın madeni Bayramdere Barajı'nın havzasında, hatta baraja gönül aynasına yaklaşım mesafesi 680 metre. Bayramdere Barajı, Çardak ve Lapseki'nin içme suyu ihtiyacını karşılıyor. Ayrıca çok büyük miktarlarda tarım alanlarının sulanmasında kullanılan bir baraj. Yine bizim Atikhisar Barajımız da Koza Altın Şirketi'nin bir faaliyeti var. Bununla ilgili 'ÇED olumlu' kararı vardı. Bunun için sivil toplum örgütlerinin, dayanışma derneğinin açtığı bir dava vardı. Çanakkale Belediyesi olarak biz de müdahil olduk ve o ÇED iptal edildi ama yeni bir ÇED hazırlığı var bununla ilgili. Dolayısıyla bölgenin tamamında buna benzer şirketlerin faaliyetleri ve çalışmaları var."

'PAZARLANAN İNSAN YAŞAMI'

AKP iktidarı döneminde özelleştirme politikaları ile tüm değerlerin satıldığını kaydeden Mutluay, "Şimdi görülüyor ki doğayı pazarlamaya çalışıyor. Aslında pazarladığı insan yaşamı, doğal yaşam, su kaynakları, toprak, iklim…" dedi.

'HUKUKİ SÜREÇLER BAŞLATILACAK'

Siyasi iktidarın iklim değişikliği süreçlerine dair ortaya koyduğu programla pratiğinin çok farklı olduğunu vurgulayan Mutluay, "Sürdürülebilirlik kavramı içerisinde yaşam alanlarına yapılacak her saldırı, her faaliyet 'gelecek kuşaklara ihanettir' diyoruz. Biz burada kendi bölgemizde bu saldırılara karşı koymaya çalışacağız. Her türlü hukuksal ve demokratik haklarımızı da bu anlamda kullanacağız. Şahinli kapasite artış dosyası ÇED raporları inceleniyor, bunun üzerinde çalışıyoruz. Bununla ilgili hukuki süreçler başlatılacak" diye konuştu.

TÜMAD, KAPASİTEYİ ARTIRDI

Lapseki’nin Şahinli Köyü yakınındaki "Altın-Gümüş Madeni Ocağı Kapasite Artışı Projesi"nin ruhsat alanı 2304,72 hektarı buluyor. ÇED dosyasına göre ÇED alanı 429 hektar olan madenin toplam 13 yıl işletme süreci olacak. Tamamı orman ve Hazine arazisi üzerinde bulunan maden projesinin ÇED süreçleri de ilginç bir seyir de gelişti.

Esan Eczacıbaşı 2013 yılında maden ocağı için 34 hektarlık alanda "ÇED olumlu" kararı aldı. Ruhsatı devir alan TÜMAD ise kapasite artışına giderek 34 hektarlık alanı 429 hektara çıkarttı. Revize proje ile Aralık 2021 tarihinde ÇED sürecini başlattı.

'HAYVANSAL VE TARIMSAL FAALİYETE ZARAR VERECEK'

Öte yandan yöredeki ekoloji örgütleri, TÜMAD’ın Eczacıbaşı'ndan devraldığı "ÇED olumlu" kararının yanmaması için 7 yıllık süreç içerisinde yapması gereken üretimi yapmış gibi gösterdiğini ileri sürerken, üretimi şüpheli olduğunu kaydederek araştırılması gerektiğini belirtiyor. Ekoloji örgütleri, projeye göre 80 kişinin çalışacağı madenin tarımsal ve hayvansal faaliyete büyük zarar vereceğini de dile getiriyor.

ÇED ALANI YERLEŞİM YERLEİNE YAKIN KONUMDA

ÇED alanı, yerleşim yerlerine yakın bölgede yer alırken; içme ve sulama suyu barajı olan Bayramdere Barajı'nın mutlak koruma alanına da yalnızca 680 metre mesafede yer alıyor. Ayrıca söz konusu ÇED alanı, Lapseki'deki tarım alanlarında su kaynağı olarak kullanılan Umurbey Barajı'na da 5,17 kilometre yakında bulunuyor.

NESLİ TEHLİKE ALTINDAKİ TÜRLERİN DE YAŞAM ALANI

Rant odaklı proje ile ÇED alanının en az 309,08 hektarlık kısmındaki ormanlık alanının yok olacağı öngörülüyor. Ayrıca, proje sahasında yapılan arazi çalışmalarında 4 endemik bitki türünün yanı sıra proje alanı ve ekolojik etki alanlarında 42 memeli türünün yaşadığı da tespit edilmiş durumda. Bölgenin yarasa türleri, su samuru ve boz ayı gibi nesli tehlike altındaki türlerin yaşam alanı olduğu dile getiriliyor.