Bir işçinin gözünden: Yapı Merkezi’nde yaşananlar

Bir işçinin gözünden: Yapı Merkezi’nde yaşananlar

Biz işçiler kararlıyız. Tüm bunlara yanıt olarak, mücadelemizi sürdüreceğiz İş durdurma eylemimiz devam edecek.

Ocak 2023’ten beri ücretlerimizi alamıyoruz. Dev Yapı-İş Sendikası geçtiğimiz hafta patronla bir görüşme yaptı. Dört aylık ücretlerimizin ağustos ayı sonuna kadar ödenmesini talep ettik. Patron talebimizi kabul etmedi, iki aylık ücret yatıracağını ve içeride kalan beş aylık ücretimizin 2023 yıl sonuna kadar ödeneceğini fakat hangi sıklıkla ücretleri yatıracağını elbette söylemedi. Bu çok önemli detay. Çünkü dört ay boyunca herhangi bir ödemeye yapmayıp yıl sonunda içerde kalan ücretleri ödeyebilirler.  2020 yılından beri Yapı Merkezi işçiye bu tür sorunlar çıkartıyor. Firmanın yüklenicisi olduğu Etiyopya’daki inşaatta çalışan arkadaşlardan da işittik, onların ücretlerini de ödememiş. İlk başlarda Tanzanya'daki inşaatta çok sorun yaşamadık.  Fakat 2020'den itibaren, yılın belirli dönemlerde yine 3-4 aylık ücretleri ödemediler. Hatta Türkiye'de işçilere imzalattıkları sözleşmelere iki aylık ücretiniz içerde kalacaktır diye bir madde ekliyorlar. Bunu da işe alırken bize söylemiyorlar, tüm süreçleri tamamlıyorsunuz, yurtdışındaki şantiyeye gitmeye bir gün kala sözleşmeyi önünüze koyduklarında durumdan haberdar oluyorsunuz. Önceki işinizi bırakıp geldiyseniz geçmiş olsun, gurbette geçinmek için sözleşmeyi mecburen imzalamak zorundasınız. 2020’de büyük patron vefat etti, işin başına oğulları geçti. Aslan Uzun da bir süredir şirketin CEO’su olarak yönetimde. O dönemden beri şirketin politikaları değişti, ödemelerde sorun yaşanıyor.

Firma ücretlerin geciktirmesini ülkenin ekonomik durumuyla açıklıyor.  Gerçekten komik. Yapı Merkezi dövizle iş yapıyor, milyar dolarlardan bahsediyoruz. Ülkenin ekonomik durumu patronları değil, esasen işçileri etkiliyor. Biz garibanları yedi aydır tek kuruş ödeme almıyoruz. Aramızda bebeğine bez alamayan, evine ekmek götüremeyenler, ailesini bunca zamandır para alamadığımıza inandıramayanlar ve hatta eşinden ayrılanlar var. Burada ücretimi aldım alacağım diye hasta yakınını ziyarete gidemeyen, yakını vefat ettiğinde cenazesine gidemeyenler var. Yedi aydır ücret alamamak hepimizi çok kötü etkiledi. Firmanın projelerden zarar etmesi tamamen kendi beceriksizlikleri. Bir işe girerken bunun kâr zarar hesabını yaparsınız. Eğer ki beklenmedik harcamalar ya da fiyat farkları olursa bunu üstünden talep edersiniz. Ayrıca, para alamama gibi bir durum da söz konusu değil. Riskleri göz önünde bulundurursanız ona göre hareket edersiniz. İşin altından kalkamayacağınızı öngörüp çekilirsiniz. Firma bunları yapmıyor, üstüne yeni projeler alıyor. E böyle açıklama geldiğinde, bizler ikna olmuyoruz, bahane olduğunu düşünüyoruz. Eğer zarar ediyorlarsa, ellerindeki varlıkları satıp ücretlerimizi ödesinler. Patronlar kendi hayatlarına bir baksınlar, yaşantılarını değiştirsinler, masraflarını azaltsınlar. Bunlar akıllarına gelmiştir tabii ama işçinin hakkını vermemek en kolayı.

Biz işçiler kararlıyız. Tüm bunlara yanıt olarak, mücadelemizi sürdüreceğiz İş durdurma eylemimiz devam edecek. Daha fazla duyurmaya çalışacağız. Ayrıca meselenin Tanzanya medyasına da yansımasını istiyoruz, belli girişimlerimiz oldu. Mücadelemiz işveren ve hükümet tarafından belli bir karşılık buldu. Şu sıra patronla, müdürlerle görüşmeler devam ediyor, sonucunu merak ediyor, takibini yapıyoruz. Bildiğimiz kadarıyla Tanzanya hükümeti yüklenici Yapı Merkezi’ne ödemeyi zamanında yapıyor, işçilerin hak edişlerini firmaya veriyorlar. Tanzanya hükümeti yetkilileri de bu paraların nereye gittiğini sorgulamaya başladı, işçilere ödemelerini yapmanız gerekir diyorlar. Tanzanya hükümeti şüpheleniyor, mesele artık para kaçırıyorsunuz noktasına geldi. Firma iki taraftan bir nevi sıkıştı. Taleplerimiz belli: Ağustos sonuna kadar dört ücreti toptan yatırsınlar, Eylül’den itibaren de belirli günlerde ücretleri aydan aya zamanında ödesinler. Ayrıca, firmanın işten çıkmak isteyen arkadaşlara kolaylık sağlaması lazım. Ücretlerini alamadığı için işten çıkmak isteyen arkadaşlarımızdan kesinti yapıyorlar. 5 bin dolara kadar masraf çıkartıyorlar. Bu kesinti kabul edilemez, işten ayrılmak isteyen işçilere alacaklarının tamamı kısa süre içerisinde ödenmeli. Taleplerimiz firmanın yaptığı hak gasplarını ortadan kaldırmaya yönelik.  Adalet istiyoruz, mücadelemize devam edeceğiz.

DAHA FAZLA