ÇEVİRİ | İran İle Artan Gerilim ve 3. Dünya Savaşı
“Üç büyük gücün çıkarlarının çatıştığı olası bir İran savaşı tehlikesinin üçüncü dünya savaşına evrilme potansiyeli geçen hafta yaşanan olaylar ile güçlenmiştir.”
Çeviri: Özer Erdin
Bu hafta birbirinden bağımsız olan iki olay İran ile savaş çıkması ihtimalini yükseltti. Bunlardan biri Trump’ın eski avukatı Cohen’in vermiş olduğu ifadelerdi, diğeri ise Fransız enerji firması Total’in Güney Pars Doğalgaz Sahası Projesi için İran ile yapmış olduğu anlaşmayı iptal etmesi oldu.
Bu olayların ardında yatan nedenler şunlardır;
Trump’ın on iki yıllık avukatı ve güvendiği en yakın dostlarından biri olan Michael Cohen, şu sıralar mahkeme önünde ifade veriyor. Kendisine yöneltilen çeşitli suçlamaların arasında vergi kaçakçılığı, yanlış ifade vermek ve yasa dışı seçim kampanyası finansmanı sağlamak da var. Cohen, kendi boynunu ipten kurtarmak için eski müvekkilini ağır bir yükün altında bırakarak, yargı makamına en yakın zamanda onun aleyhinde gizli kalmış birçok noktanın perdesini kaldıracak bilgileri de vereceğini açıkladı.
Aylardan beri soruşturmayı yürüten Müller’in ve kendi eski çalışanlarının açtıkları ateş ile yoğun baskı altında kalan ABD Başkanı Trump’a karşı sürdürülen kuşatma gittikçe daralıyor. Eğer Cohen gerçekten 2016 yılının başkanlık seçimlerinin manipüle edildiğini açıklayan bilgilere sahipse ve Trump’ın da bu manipülasyona dâhil olduğunu ispatlayabilirse, Donald Trump’ı tehdit edecek olan görevden azledilme davası, yalnızca onun başkanlığına son vermek ile kalmayacak, aynı zamanda özel işlerine de ağır darbeler indirecektir.
‘TRUMP, ZAMAN KAZANMAK İÇİN İRAN KRİZİ ÇIKARACAK’
Bu nedenle Trump gibi birisinin böyle bir hamleyi kendini savunmadan kabul edebileceği düşünülmemelidir. Hal böyle olunca Trump’ın elinde kendi hatalarından kaçmak ve en azından zaman kazanmak için tek bir ihtimal olacaktır ki, bu da dış politik çatışmaları arttırarak, diğer haberleri gölgede bırakmaktır. İşte tam bu noktada Trump’ın ezeli düşmanı İran oyuna dâhil olabilir. Zaten hâlihazırda İran’a karşı yaptırımlar konmuştu. Ayrıca Mike Pompeo ve John Bolton gibi iki savaş yanlısı da kabineye getirilmişti. Şayet Trump İran krizini derinleştirme yönünde böyle bir adım atarsa, devasa ABD silah endüstrisi tarafından destek göreceği gibi Wall Street’in büyük yatırımcıları da kendisini takip edeceklerdir. Ayrıca Suudi Arabistan ve İsrail ikilisi de uzun bir zamandan beri ABD’den İran’a karşı bu tür belirgin bir işaret beklemektedir.
SAVAŞ OLASILIĞI YÜKSELİYOR
Bir İran savaşı olasılığını yükselten diğer bir olayda ise Fransız enerji firması Total ile İran Hükümeti arasında Temmuz 2017’de Güney Pars Doğalgaz Sahası’nın gelişimi hakkında yapılmış olan anlaşma söz konusudur. Bu hafta Total, Trump tarafından getirilen yaptırımlara uyarak anlaşmadan çekildi; ancak Total’den boşalan yeri çok kısa bir süre içinde Çin devlet firması “China National Petroleum Corporation” (CNPC) doldurdu.
ÇİN’İN OYUNA MÜDAHALESİ VE İRAN’IN KONUMU
ABD enerji ekonomisi için anlaşmanın CNPC tarafından devralınması büyük bir darbe oldu. Güney Pars Doğalgaz Sahası’nda kendi türünde dünyanın en devasa projesi söz konusudur. Bu proje Çin’in doğalgaz ihtiyacını tamamen kapatmakla kalmayacak, aynı zamanda ABD’nin “fracking teknolojisi” sayesinde 2017’de patlama yaşayıp, Rusya ve İran’ı geride bırakarak, dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi olması durumunu da yerle bir edecektir. Bu gelişme ile “Yeni İpek Yolu Projesi’nin” mimarı olarak Avrupa ve Asya’yı dünyanın en büyük ekonomik bölgesine dönüştürecek olan Çin, İran’ı da bu büyük projenin ana enerji tedarikçisi yapacaktır.
‘OLASI BİR İRAN SAVAŞININ, 3. DÜNYA SAVAŞINA EVRİLMESİ GÜÇLENDİ’
Trump’ın yaptırımlarının hiç hesapta yokken bu tür sonuçlar doğuracak olabilmesi, Washington’da ve Wall Street’de birkaç kriz masanın kurulmasına ve önlemler üzerine tartışmaların yapılmasına daha şimdiden yol açmış olması mümkündür. Bu toplantılarda bütün katılımcılara cazip gelebilecek İran’a karşı bir askeri saldırının konuşulmamış olması ise pek kabul edilebilir bir olasılık değildir. Böyle bir savaş Trump’ın hukuki sorunlarını geri plana itecek, ABD’nin baş rakibi olan Çin’i ekonomik yönden zayıflatacak, Yeni İpek Yolu Projesi’ne zarar verecek, ABD silah endüstrisine ve onu destekleyen yatırımcılara yüksek kazançlar sağlayacaktır. Buna ilaveten ABD fracking endüstrisi hızla yükselen petrol ve gaz fiyatları ile kazanç rekorları kırarken, ABD doğal gazı, bu alanda çok sert rekabetlerin yaşandığı Avrupa pazarında Rusya’nın en ciddi rakibi olacaktır.
Hiç kimse ABD hükümetinin nasıl bir karar vereceğini önceden söyleyemez; fakat üç büyük gücün çıkarlarının çatıştığı olası bir İran savaşı tehlikesinin üçüncü dünya savaşına evrilme potansiyeli geçen hafta yaşanan olaylar ile güçlenmiştir.
Kaynak: https://kenfm.de/tagesdosis-25-8-2018-iran-die-kriegsgefahr-nimmt-zu/