Çeviren: Didem Şimşek

Ford’un Brezilya’daki fabrikalarının kapatılması, koronavirüs krizinin ortasında 5.000 işçiyi işsiz bırakacaktır. Jacobin Brasil, salgın boyunca çalıştığı iş yerinden çıkan haberlere karşı öfkelenen Taubaté fabrikasındaki bir işçi ile konuştu.

15 Ocak Cuma günü yağmur yağıyordu, düzinelerce sendikacı, işçi ve sosyalist militan, Brezilya’da üretimine son veren Amerikan montaj şirketinin duyurusunu tartışmak için Taubaté kentindeki Ford fabrikasının önünde toplandı. Fabrikaların kapatılmasıyla en az 5.000 işçi işsiz kalacak.

Paraíba Vadisi’nden bir eko-sosyalist ve metalürji aktivisti olan Marina Sassi, Jacobin Brazil için, Ford’da 10 yıldan fazla bir süredir aynı fabrikada çalışan ve fabrikanın kapanma haberiyle yıkılan Jonas K’nin üzücü hikâyesini topladı.

Ford işçileri, şirketin Brezilya’daki üretimine son verdiği duyurusunu nasıl aldı? Bu haberi almak senin için ne ifade ediyordu?

8 Ocak Cuma günü tatile gittim. Küçük oğlum ve ailemle ilk tatil günümün tadını çıkarmaya başlarken, herkesi şoke eden bu haberi aldım. Şirketin Brezilya’dan ayrıldığını görmek için fabrika kapısına gelmek zorunda olduğum ilk tatil günüme başlamak çok üzücü. Tüm planlarımı, özellikle de küçük çocuklar ve yeni doğmuş bir bebek için yeniden yapmam gerektiğini bilmek büyük bir hayal kırıklığıydı. Ve bu, evden uzakta olmaya zorlanacağımı bildiğim için pandemi senaryosunda daha da karmaşık olacaktı.

Şirket kapatılacak fabrikaların işçilerine herhangi bir garanti verdi mi?

Şimdiye kadar işçiler için hiçbir vaat verilmedi. Sendika, müzakerelerde bize yardımcı olmak için harekete geçti. Önümüzdeki 18 Ocak Pazartesi günü Ford ile müzakerelerin başlayacağını ve işçilerin işten çıkarılması, işçilerin geleceği hakkında da konuşulacağını duyurdular.

Kovulan işçilerin hayatlarının Covid-19 salgını nedeniyle daha da zor olacağını söylediniz. Ford fabrikaları nasıl çalıştı ve sağlık krizi sırasında bakımı nasıldı?

Bu herkes için zor ve yeni bir durumdu, ancak Ford pandemi sırasında bize gerekli PPE'yi (Kişisel Koruyucu Ekipman) sağlayarak destek verdi, sosyal mesafeyi sağladı ve protokoller hakkında işçilerle iyi bir iletişim kurmayı başardı. Diğerlerini maskeli ve uzaktan aynı alanda duymak zordu ama zamanla adapte olduk.

Belirli bir maruz kalma derecesi vardı, çünkü fabrika tam gazla çalışıyor, her gün olduğu gibi çalışıyordu. Pandemi sırasında, salgının olmadığı normal bir gün gibi çalışarak, üç vardiya sırasında çalışarak, günde neredeyse 800 olmak üzere çok yüksek hacimde hava yastığı üretmeyi başardık.

Bu kapanışların yerel toplum üzerindeki etkisi ne olacak?

Burada, Taubaté fabrikasında 830 doğrudan Ford işçisiyiz. Şehir için değişim çok büyük olacak, ancak Paraíba Vadisi ve tüm Brezilya için de geçerli olacak. Doğrudan 5.000 işten bahsediyorlar, ancak çok daha fazlası var: Fırında çalışan adam, ailelerimizle yemeyi bıraktığımız pizza ve benzeri. İşsizsek senaryo herkes için değişir, bunu düşünmek çok zor.

Tüm ülkenin etkileneceğini söylediniz, Brezilya nüfusu bu kapanma hakkında ne düşünmeli?

Bence sadece Ford için değil, Brezilya'daki herhangi bir şirket için geçerli. Bir salgın yaşıyoruz ama herkes kendi çıkarını gözetiyor. Ford ülkeyi terk ettiğinde kendi çıkarlarını gözetiyor ama sonra ne olacak? Ebeveynin çıkarlarını gözetiyor musunuz? Tüccarın çıkarlarını gözetiyor musunuz? Şirket bunlarla ilgilenmiyor. Bu birçok insanı etkiliyor.

Bırakmak için çantalarını topladığına dair duyuru, herkesi ne yapacağını merak ettirdi, bu oldukça karmaşık. On yaşındaki kızım gazetede haberi gördü ve işsiz kalacağımı bildiği için ağlayarak geldi. Şirketle olan ilişkimiz bir evlilik ilişkisi gibiydi, bu durum benim çok zor. Sanki "Güle güle, ayrılıyorum" diyor ve herkes bu durumu unutmuş gibi…

Tüm işçilere üzüntümü ifade etmek istiyorum çünkü bunun kolay olmadığını biliyorum. Zaten birçok insanın ağladığını gördüm. Bu şekilde olmamalıydı. Bunu tartışabilirlerdi ya da en azından bizi uyarabilirlerdi. Burada kimse suçlu değil, kimse böyle bir durumda yaşamayı hak etmiyor. Hepsi ülkede neler olduğunu anlayacak kadar olgun.

Bolsonaro hükümetinin bu krizdeki konumunu ve sorumluluğunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bolsonaro hükümetinin 5.000 işçi için endişelendiğini söylemek doğru bir ifade olmayacaktır. Sadece bizim yerimize değil, işçilerin sağlık sorunları üzerine de düşünmek zorunda olacak. Ancak, hükümetin hayat planlarını yeniden yapmak için kalkınma planları oluşturmak ya da iş piyasasına dönüşmek gibi sorumlulukları da yok.

İşçiye saygı eksikliği işçiler arasında kavgaya neden olacak. Hani nerede yoldaşlık? Bu durumların hepsi işçi için fiziksel ve duygusal bir sonuç doğuracaktır. İnsanların hiçbir şeyi kalmadı, duygularını doğru düzgün ifade bile edemiyorlar.

İşçiler reklama nasıl tepki verebilir?

Bir şeyleri iyileştirmeye çalışmak için yeniden örgütlenmemiz gerekecektir. Sendika ve meslektaşlarımızla sohbetlere katılabiliriz. Bu durumu tersine çevirmek için toplantılar yapılabilir ve fabrikanın kapatılması durumunu tersine çeviremezsek, bunun yerine Taubaté, Camaçari, Troller ve tüm Brezilya işçilerini desteklemeye çalışabiliriz.

Görüşmeci hakkında

Mariana Sassi bir metal işçisi ve eko-sosyalist bir eylemcidir.

Ford Taubaté işçisi ve bir ailenin babası.

Jonas K tarafından

----------------------------------------------------------------------

Kaynak: Jacobin