Birtan Altan
“Bütün yemişler dallarınızdadır.
Beklenen günler, güzel günlerimiz ellerinizdedir,
haklı günler, büyük günler,
gündüzlerinde sömürülmeyen, gecelerinde aç yatılmayan,
ekmek, gül ve hürriyet günleri.”
1962 senesinin 12 Ağustos’unda böyle seslenmişti komünist şair Nazım Hikmet Türkiye işçi sınıfına…
2019 ekonomik kriz yılına 150 yılı aşkın bir mücadele deneyimi ile giriyor Türkiye işçi sınıfı. Son 6 ayda 1 milyon işçinin işten çıkartıldığı, açlık sınırının 2bin TL, yoksulluk sınırının 7bin TL olduğu kriz yılında, milyonlarca işçi 2bin TL olan asgari ücret ile geçinmeye çalışıyor. Emekçiler borçlanıyor. Son rakamlara göre 32 milyon yurttaşın kredi borcu var. İşçilerin alım gücü son üç ayda %18 düştü. Enflasyon her geçen gün artarken, ortalaması %26’da seyrediyor. Ücretli çalışanlar, emekçiler ülkemizin vergi rekortmenleri! Tüm bunların yanında işçi sınıfı çalışırken ölüyor. 2018’de yaklaşık 2bin işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
Türkiye’nin işçi kentlerinde bir uğultu yükseliyor. Aydın’da, İstanbul’un kenar ilçelerinde, İzmir’in sanayi kentlerinde, Tekirdağ’da, Kocaeli’nde, Muğla’da, Gaziantep’te, Mersin’de, Ankara’nın yoksul mahallerinde, Sakarya’da, Eskişehir’de, Samsun’da, Bursa’da sessiz bir çığlık duyuluyor. Saray rejimi işçileri miting meydanlarında azarlayadursun, grevi yasaklamakla övünsün, henüz 2019’un başında Türkiye işçi sınıfı kalesine atılan gollerden sıkılmış görünüyor. 2018 yılının son aylarında aylık ortalama 5bin işçinin eylem yaptığı sendikaların ve sınıf örgütlerinin hazırladıkları raporlara yansımıştı. 2019’un henüz başındayken bu sayı 30bin’e çıkmış görünüyor. Tarihinde önemli direniş yıllarının olduğu Türkiye işçi sınıfının 2019’un başındaki eylem pratiğini derlemeye çalıştık.
4 Ocak – Kartal Belediyesi’nde Çalışan İşçiler Eylem Yaptı
İstanbul’un Kartal Belediyesi’nde işçiler ve belediyenin şirketi arasında yürüyen toplu sözleşme görüşmeleri tıkandı. İşçiler 4 Ocak’ta greve çıktılar. Yaklaşık 300 işçi 30 Ocak tarihinde ise Kartal’da büyük bir yürüyüş düzenlediler. Daha sonra işçilerin talepleri karşılanmasa da Genel İş Sendikası ile belediye arasında toplu iş sözleşmesi imzalandı.
4 Ocak – Nurcan Demir Döküm Fabrikası İşçilerinin Eylemleri Devam Ediyor
Hatay’da bulunan Nurcan Demir Döküm fabrikasında çalışan 900 işçi yaklaşık 18 ay önce iflas eden fabrikadan alacaklarını alamıyorlar. İşçilerin tazminatları ve maaşları ödenmediği gibi, işçiler muhatap da bulamıyorlar. Sürekli eylemde olan işçilerin bir kısmı ailelerinden ayrılmak zorunda kaldıklarını, bir kısmı ciddi sağlık sorunları ile baş etmek zorunda kaldıklarını söylüyor.
9 Ocak – Vitra İşçileri Sendika-İşveren Anlaşmasına Karşı Eylem Yaptı
Bilecik’in Bozöyük ilçesinde bulunan Vitra seramik fabrikasında sendika ile işveren arasında anlaşılan toplu iş sözleşmesine işçiler itirazda bulununca 5 işçi işten çıkarıldı. İşten çıkarmaları protesto eden yaklaşık 4 bin işçi vardiya değişimlerinde eylem yaptılar.
9 Ocak – Akça Kontrplak İşçileri Eylem Yaptı
Çorum’da faaliyet gösteren Akça Kontrplak fabrikası işvereni konkordato ilan ettikten sonra 150 işçiyi işten çıkardı. 3 aydır maaşlarının ödenmemesine tepki gösterdiklerini söyleyen işçiler işverenin kendilerini bu sebeple işten çıkardığını söylediler. İşten çıkarmayla birlikte fabrikada eylem yapan işçiler alacaklarını almadan fabrikayı terk etmeyeceklerini bildirdi.
11 Ocak – Ankara’da EGO İşçileri Eylem Yaptı
Ankara’da EGO Genel Müdürlüğü önünde buluşan işçiler 3 aydır maaşlarını alamadıkları için eylem yaptılar. 55 işçinin katıldığı eylemde konuşan işçiler geçim sıkıntısından dolayı ailelerinin dağıldığını ve tefecilere borçlandıklarını söylediler.
11 Ocak – Eksen Makine İşçileri Direnişe Geçti
Yaklaşık 3 aydır maaşları ödenmeyen 60 Eksen Makine işçisi direnişe geçti. Fabrika önünde eylem yapan ve çoğunluğu kadın olan işçiler direnişlerinde başarılı oldu. 1 hafta sonra işçilerin alacakları hesaplarına yatırıldı.
12 Ocak – Eti Gümüş Fabrikası’nda İşten Çıkartılan İşçiler Eylem Yaptı
Kütahya’da bulunan Eti Gümüş fabrikasında işten çıkartılan 900 işçi eyleme geçti. 3 aylık maaşlarının ve tazminatlarının verilmediğini söyleyen işçiler eylemlerinin süreceğini söyledi.
12 Ocak – TNT Taşımacılık İşçileri Eylemlerini Sürdürüyor
Avusturalya menşeili TNT Taşımacılık şirketinde çalışan işçiler Nakliyat İş Sendikası’na üye oldular. İşçilerin sendikaya üye olmasını kabul etmeyen işveren yetki iptali başvurusu yaptı. Bunun üzerine sendika öncülüğünde işyerinin İstanbul Ümraniye’deki binasının önünde toplanan yaklaşık 200 işçi işvereni protesto etti.
14 Ocak – İzenerji İşçilerinin Eylemine Polis Müdahalesi
İzmir’de Genel İş Sendikası’nda örgütlü 350 işçi büyükşehir belediyesi önünde toplanarak eylem yaptı. Belediye ile sendika arasında süren toplu iş görüşmelerinin tıkanması ile eyleme geçen işçilere polis sert şekilde müdahale etti. Müdahale sonunda 15 işçi gözaltına alındı.
14 Ocak – Ataşehir Belediyesi’nin Taşeron Şirketinde Çalışan İşçi Kendini Yaktı
İstanbul’un Ataşehir Belediyesi’nin bir işinde taşeron şirkette çalışan işçi Ramazan Karabacak, çalıştığı günlerin parasını alamadığı ve kendisine konuşacak muhatap bulamadığı için belediyenin önünde kendisini yaktı. Ramazan Karabacak yaptığı bu eylemin ardından ağır yaralandı. İşçiyi ziyarete giden Dev Yapı İş Sendikası üyesi yaklaşık 50 işçi burada basın açıklaması yaptı.
16 Ocak – Granito Girarto İşçileri Eylemlerini Sürdürüyor
Çankırı’nın Kurşunlu ilçesinde bulunan Granito Girarto seramik fabrikasında çalışan yaklaşık 1000 işçi 6 aydır maaşlarını ve tazminatlarını alamadıkları için sürdürdükleri eylemlerine devam ediyor. Granito Girarto fabrikası Yıldızlar Holding’e bağlı, Avrupa’nın en büyük seramik fabrikası olarak biliniyor. İşçiler 16 Ocak itibari ile maaşlarını alamadıkları için iş bıraktıklarını duyurdular.
18 Ocak – İzocam Grevi
Kristal İş Sendikası ile İzocam’ın Kuveyt-Fransa ortaklı işvereni arasında yürüyen toplu sözleşme görüşmeleri tıkandı. İşçiler 18 Ocak günü greve çıkma kararı aldılar. Mersin’deki Tarsus fabrikasında ve Kocaeli’ndeki Dilova fabrikasında 12 gün boyunca 180 işçinin sürdürdüğü grev başarıyla sonuçlandı.
19 Ocak – Okmeydanı Hastanesi Şantiyesi İşçileri Eyleme Geçtiler
Okmeydanı Hastanesi şantiyesinde çalışan ve ücretleri ödenmediği için eyleme geçen işçiler, eylemlerinin 9. gününde kazanım elde ettiler. Alacaklarının tümünü alan 60 inşaat işçisi, eylemde kendilerine destek veren İnşaat İş Sendikası’na teşekkür etti.
19 Ocak - Tank Palet İşçileri Özelleştirmeye Karşı Sokağa Çıktı
Sakarya’daki Tank Palet fabrikasının özelleştirilmesine karşı Türk Harb İş Sendikası öncülüğünde yaklaşık 15000 işçi Tekirdağ, Ankara ve Sakarya’da sokağa çıktı. Yürüyüş ve basın açıklaması yapan işçiler, özelleştirme sürecinin karşısında olduklarını söylediler.
20 Ocak – Real ve Uyum Market İşçileri Kasa Kilitleme Eylemi Yaptı
Yaklaşık 17 aydır direnişlerini sürdüren market işçileri Bayrampaşa Forum AVM’de kasa kilitleme eylemi yaptı. Binlerce liralık alışveriş yaptıktan sonra kasada ücret ödemeyerek ürünleri satın almayan işçiler “bu market bizim maaşlarımızı ödemedi, bu sebeple paramız yok” diyerek yurttaşlara bildiri dağıttılar. Daha sonra Nakliyat İş Sendikası yöneticilerinin de katıldığı yaklaşık 50 işçinin katıldığı basın açıklaması yapıldı. 1700 işçiyi ilgilendiren eylemler, Nakliyat İş Sendikası öncülüğünde devam ediyor.
21 Ocak – Başakşehir Şehir Hastanesi Şantiyesi İşçileri İsyan Etti
Başakşehir Şehir Hastanesi şantiyesinde çalışan yaklaşık 4000 işçi iş bırakarak eyleme geçti. Eyleme geçme sebeplerinin kötü yemekler ve yetersiz barınma koşulları olduğunu söyleyen işçiler Dev Yapı İş Sendikası ile birlikte eyleme geçtiler. Eylemle birlikte işçilerin koşullarında iyileştirme olunca eylem sona erdirildi.
22 Ocak – İşvereni Protesto Eden Eti Bakır İşçileri Tutuklandı
Artvin’de Cengiz Holding’e bağlı eti bakır işletmesinde 2018 senesinde greve çıkan işçiler işten atılmıştı. Bunun üzerine mahkemeye başvuran işçiler işe iade davalarını kazanmalarına rağmen işe alınmamıştı. Bu durumu eylemle protesto eden 35 işçiden 7’si tutuklandı. Kentte tutuklamalara karşı oluşan yoğun tepki nedeni ile işçiler bir hafta sonra serbest bırakıldı.
23 Ocak – Metro Market İşçilerinin Direnişi Başarıyla Sonuçlandı
Konkordato ilan eden ve 6500 çalışanı bulunan Metro Market’te çalışan işçiler, çalıştıkları dönem boyunca alamadıkları yıllık izin ücretleri için Nakliyat İş Sendikası öncülüğünde direnişe geçmişlerdi. 22 Ocak’ta işçilerin direnişi sonuç verdi ve işçilerin hesabına alacakları yatırıldı.
24 Ocak – Sibaş İşçileri Direnişe Geçti
Aydın’ın Söke ilçesinde bulunan turşu fabrikası Sibaş’ta, Tek-Gıda İş Sendikası’na üye oldukları için 77 işçi işten çıkartıldı. İşten çıkartılma ile birlikte fabrika önünde direnişe geçen işçiler, işyerine sendikayı sokana ve işe iade edilene kadar direnişlerini sürdüreceklerini söyledi.
26 Ocak – Ankara TOKİ İşçilerinin Eylemleri Başarıyla Sonuçlandı
Ankara’nın Mamak ilçesinde, Gülseren TOKİ inşaatında çalışan işçilerin yaklaşık 2 yıldır maaşları ödenmiyordu. Ödenmeyen maaşlarını almak için 2 ay boyunca eylem yapan işçiler, alacaklarının tümünü aldılar. Eylemlerini meclis önüne de taşıyarak defalarca ülke gündemine gelen işçiler, “direnmeseydik alacaklarımızı alamazdık” dediler. 230 işçinin katıldığı eylemlere defalarca polis saldırısı olmuştu.
28 Ocak – Uzel Traktör İşçileri Tazminatları İçin Eylem Yaptı
2008 senesinde iflas eden Uzel Traktör’de on yıllardır çalışan 1700 işçi, tazminatlarını alamadıkları için İstanbul Demirkapı’daki fabrikanın önünde eylem yaptı. İşçiler, eylemde eski sendikaları olan Türk-Metal’e tepki gösterdiler. Nakliyat-İş Sendikası’nın öncülüğünde yapılan eylemler her hafta Pazar günleri devam edecek.
29 Ocak – Gülsan Profil İşçileri İşverenin Villasının Önünde Eylem Yaptı
İstanbul Beylikdüzü’nde faaliyet gösteren Gülsan Profil fabrikasında çalışan 200 işçi maaşları ve tazminatları ödenmediği için işten çıkartılmıştı. İşten çıkartılan işçiler, haklarını almak için işverenin villasının önünde eylem yaptılar. İşçi sınıfının eylem pratiğinde alternatiflerin çoğalacağını gösteren bu eylem kamuoyundan da destek gördü.
29 Ocak – Ortadoğu Döküm Sanayi İşçileri Eylem Yaptı
Kayseri’de bulunan ODS Fabrikasında çalışan 60 kadar işçi eylem yaptı. Yaklaşık 3 aydır maaşlarını alamadıklarını söyleyen Birleşik Metal İş Sendikası üyesi işçiler eyleme çıktı. Daha önce fabrika defalarca iş kazaları ve meslek hastalıkları ile gündeme gelmişti.
30 Ocak – Eskişehir Tüvtürk İşçileri İstanbul Çağlayan’da Basın Açıklaması Yaptı
2018’in Kasım ayından bu yana işyerinde örgütlenmeye çalışan Nakliyat İş Sendikası’na üye olan 15 işçi işten çıkarılmıştı. İşten çıkartılan işçiler, sendika öncülüğünde dava süreci için gittikleri Çağlayan Adliyesi’nde basın açıklaması yaptılar. Tüvtürk işçileri daha sonra hakları için aylardır direnen Real işçilerini ziyaret ettiler. Eyleme yaklaşık 50 işçi katıldı.
30 Ocak – Muğla Tüvtürk İşçileri Eylemleri Sürüyor
Nakliyat İş Sendikası’na üye oldukları için işten çıkartılan 15 Tüvtürk işçinin işyeri önündeki eylemleri sürüyor.
30 Ocak – Urfa Tüvtürk İşçileri Eylemleri Sürüyor
Nakliyat İş Sendikası’na üye oldukları için işten çıkartılan 11 Tüvtürk işçisinin işyeri önündeki eylemleri sürüyor.
2 Şubat – Kocaeli’nde Parke Fabrikası İşçileri Eylem Yaptı
Kocaeli’nin Kartepe ilçesinde faaliyet yürüten bir parke fabrikasında çalışan 100 işçi, 5 aydır maaş alamadıkları gerekçesiyle eylem yaptı. Maaşlarının yatırılmaması durumunda eylemlerine devam edeceklerini söyleyen işçiler, işverenin kendilerini işten de çıkartmadığını dolayısıyla tazminat ve işsizlik maaşı da alamadıklarını söyledi.
3 Şubat – Makro Market İşçileri Hakları İçin Sokağa Çıktı
Samsun’daki Makro Market çalışanı işçiler yaklaşık 6 aydır eylemlerine devam ediyor. Tazminatsız bir şekilde maaşları yatırılmadan işten çıkartılan 600 işçi her Pazar günü eylem yapmaya devam ediyor. İşçilerin eylemine kentteki emek örgütleri de destek verirken her hafta 50’den fazla işçi sokağa çıkıyor.
7 Şubat – Mephisto Kitapevi Çalışanları Direnişe Geçti
Mephisto Kitapevi’nde çalışan işçiler kötüleşen çalışma koşulları, mobbing ve işten çıkarmalara karşı eyleme geçtiler. İşten çıkartılan arkadaşlarının işe alınması, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, tacizin ve mobbingin son bulması talepleri ile eyleme geçen işçiler, talepleri karşılanana kadar eylemlerini sürdüreceklerini söylediler.
7 Şubat – Karademir Mobilya İşçileri Haklarını İstiyor
Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde faaliyet gösteren Karademir Mobilya fabrikasında çalışan 50 işçi, işverenin tazminatsız bir şekilde kendilerini işten çıkardığını söyleyerek kent merkezinde eylem yaptılar.
9 Şubat – Salteks Tekstil’de 20 İşçi İşten Çıkartıldı
Teksif Sendikası’nın örgütlenme çalışmalarını sürdürdüğü Çatalca’daki Salteks Tekstil’de sendikaya üye olan 20 işçi işten çıkartıldı. Fabrika önünde direnişe geçen işçiler, işyerine sendika girene kadar direnişlerini sürdüreceklerini söylediler.
9 Şubat – Özgül Nakış İşçileri İş Bıraktı
İstanbul Bahçelievler’de bulunan Özgül Nakış Tekstil fabrikasında çalışan 25 işçi düşük zam, kötü çalışma koşulları ve mesai ücretlerinin ödenmemesi sebebiyle iş bıraktı. İşçiler, taleplerinin karşılanmaması durumunda işbaşı yapmayacaklarını söylüyor.
10 Şubat – Flormar İşçileri 270 Gündür Direniyor
Petrol İş Sendikası’na üye oldukları için işten çıkartılan 124 Flormar işçisinin eylemleri sürüyor. Bugüne kadar fabrika önünde dirayetli bir şekilde eylemlerine devam eden Flormar işçilerine toplumun tüm kesiminden destekler sürüyor. İşçiler, kök hücre bağışında bulundu, diğer işçi direnişlerine desteğe gitti ve diğer toplumsal sorunlara dair söz söylemekten geri durmadılar. Şimdiden Türkiye işçi sınıfı mücadelesinin önemli direniş örneklerinden biri olmayı başaran Flormar direnişi, özellikle emekçi kadınların direnişin ön saflarında olmasıyla biliniyor.
10 Şubat – Cargill İşçileri 300 Gündür Direniyor
14 işçi Bursa’da bulunan ABD menşeili Cargill’de Tek Gıda İş Sendikası’na üye oldukları için işten çıkartılmıştı. Sendikaya üye olma haklarını kullandıkları için işten atılan işçiler, 300 gündür hakları için direniyorlar. Önemli bir direniş örneği gösteren işçileri üniversite öğrencilerinden, diğer direnişçi işçilerden ve demokratik kitle örgütleri destekliyor. İşçiler daha önce yaptıkları eylemlerle gözaltına alınmıştı.
10 Şubat - Babacanlar Kargo İşçilerinin Direnişi Sürüyor
Yaklaşık 500 gündür devam eden Babacanlar Kargo işçilerinin eylemleri sürüyor. 9 Babacanlar Kargo işçisi Tümtis Sendikası’na üye oldukları için işten çıkartılmıştı. İşten çıkartılan işçilerin eylemleri 500. Gününe yaklaşıyor.
11 Şubat – TARİŞ ‘in Mücadele Geleneği Sürüyor
TARİŞ işçileri 1979 yılında Türkiye siyasi tarihine yazılan önemli eylemlere imza atmıştı. DİSK’in örgütlü olduğu işyerinde yapılan eylemlerde 1000’den fazla işçi gözaltına alınmış ve polis müdahalesi ile yaralanmıştı. Yine bugün DİSK’e bağlı Gıda İş Sendikası’na üye oldukları için işten atılan TARİŞ işçilerinin eylemleri yaklaşık 100 gündür sürüyor. İzmir’in Çiğli ilçesinde kurulu bulunan TARİŞ’te çalışan 7 işçi, sendikalaştıkları için işten çıkartılmıştı. İşten çıkartıldıkları günden bu güne kadar eylemlerini sürdüren işçilere siyasi partiler, sendikalar ve İzmir halkı destek veriyor.
11 Şubat – Aydın Büyükşehir Belediyesi İşçilerinin Eylemi Sürüyor
Aydın Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı taşeron şirkette çalışan işçiler, DİSK’e bağlı Sosyal İş Sendikası’na üye oldukları için işten çıkartıldılar. Sendikaya üye oldukları için işten çıkartılan 9 işçi, yaklaşık 215 gündür belediyenin karşısındaki parkta direnişlerini sürdürüyor.
11 Şubat – Tamteks İşçilerinin Sendikalaşma Mücadelesi Sürüyor
Tekirdağ’ın Çorlu ilçesinde faaliyet gösteren Tamteks fabrikasında çalışan 350 işçi insanlık dışı çalışma koşullarına karşı Teksif Sendikası’na üye oldular. Üye olan işçilerin bir kısmını işten çıkartan işverene karşı işten çıkartılan işçiler fabrika önünde direnişe geçtiler. İşçilerin eylemi sürüyor.
11 Şubat – İnşaat İşçilerinin Eylemi Bostancı’da Devam Ediyor
15 inşaat işçisi Bostancı’da yapımına başlanan şantiyede eyleme geçtiler. Yaklaşık 2 aydır ücretlerini alamayan işçiler şantiyeyi işgal etti. Köroğlu İnşaat şirketinden alacakları olan işçiler maaşlarını alana kadar eyleme devam edeceklerini söylüyorlar.
11 Şubat – Yüksel Direnişi Devam Ediyor
KHK ile işinden atılan kamu emekçilerinin Ankara Yüksel Caddesi’nde başlattıkları direniş devam ediyor. 800 güne yaklaşan direniş, polis saldırıları, gözaltılar ve tutuklamalarla baskı altına alınmaya çalışılmış fakat kamu emekçilerinin direnişi sayesinde baskılar püskürtülmüştü. Yüksel direnişi işçi sınıfı tarihine yazılacak önemli direnişlerden birisi olmayı sürdürüyor. Bunun yanı sıra Eğitim Sen öncülüğünde birçok kentte sürdürülen eylemler devam ediyor. KHK’lar ile yaklaşık 150 bin kamu emekçisi işinden edilmişti.
11 Şubat – Emeklilikte Yaşa Takılanların Kitlesel Eylemleri Sürüyor
Türkiye’nin birçok ilin kitlesel eylemler, toplantılar yapan “EYT’liler”, Ankara’da 10bin kişinin buluştuğu bir eyleme imza attılar. AKP Hükümetinin emeklilik yasasında yaptığı değişiklik ile mağdur olan yüzbinlerce emekçi emeklilik hakları için mücadele etmeye devam ediyor.
