İleri Haber

Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanlığı'nın Resmi Gazete’de yayımlanan Maden Yönetmeliği'ne göre; Türkiye'deki zeytinliklerin maden sahası için katledilmesinin önü açıldı. İzmir'de doğa savunucuları, bakanlığın değiştirdiği yönetmelikle milyonlarca zeytin ağacının katledilme tehlikesiyle karşı karşıya kalmasını protesto etti.

İzmir Zeytinime Dokunma Kolektifi'nin çağrısıyla Alsancak Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde bir araya gelen 61 farklı kurum, basın açıklaması düzenledi. Yurttaşlar, asırlık zeytin ağaçlarının maden patronlarına kurban edildiğine dikkat çekerken, "Ağacımızı ranta teslim etmeyeceğiz" pankartı açtı. Eylemde ayrıca sık sık "AKP elini doğamızdan çek" sloganı atıldı. 

Maden Yönetmeliği'nin bir an önce yeniden düzenlenmesi çağrısı yapan yurttaşların basın açıklamasında "Bir yandan kamuoyunu doğru bilgilendirerek ülke düzeyinde toplumsal mücadelemizi sürdüreceğiz. Diğer yandan eş zamanlı olarak yönetmeliğe karşı her türlü yasal yoldan mücadelemizi sürdüreceğiz. Yönetmelik değişikliği ile verilecek yeni izinler için de hukuki süreci işletileceğiz" ifadelerine yer verildi.

Basın açıklamasının tamamı şu şekilde:

"Zeytinliklerimizin madencilik, enerji, petrol ve doğalgaz arama, jeotermal tesisler, sanayi, turizm, imar amaçlı talanına yönelik girişimler geçmişten günümüze gündemden düşmüyor. Anayasa ve de yasalardaki koruyucu hükümlere rağmen 2002 yılından beri sürekli gündeme gelen mevzuat değişiklikleri, doğayı ve tarımı korumaya duyarlı kesimlerin toplumsal mücadelesi ve hukuk mücadelesi ile defalarca yargı tarafından durduruldu.

En son, 2017 tarihli Maden Yönetmeliği’nin 115. maddesine, 1 Mart 2022 tarih ve 31765 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan değişiklikle eklenen fıkra, zeytinliklerimizin ölüm fermanıdır.

Anayasal Hukuk Devletinde “Normlar Hiyerarşisi”ne göre; Yasalar Anayasaya, Yönetmelikler ise Yasalara aykırı düzenlenemez.

Anayasa’nın 44. ve 45. maddeleri; tarımın, üreticinin ve tarımsal üretim alanlarının korunmasını düzenlemektedir.

1939 tarihli Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun; zeytinliklerin korunmasını ve geliştirilmesini düzenlemektedir. Zeytinlik alanların daraltılamayacağını belirten Yasaya göre; zeytinliklerin 3 kilometre yakınında zeytin işleme tesisi dışında toz çıkaran hiçbir tesise izin verilemez.

2005 tarihli 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu; toprağın korunması, geliştirilmesi, tarımsal arazilerin çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak planlı kullanımını düzenlemektedir. Yasa; zeytinlik gibi Dikili ve Özel Ürün arazilerimizi de korumaktadır.

2017 tarihli Maden Yönetmeliği zaten gerekli istisnaları madencilik lehine vermişken, 1 Mart 2022 tarihli yönetmelik değişikliği ile Ege’de ve de ülkemizin her yerindeki zeytinliklerimizin talanına normlar hiyerarşisine aykırı bir şekilde yeni bir yasal kılıf hazırlanmaktadır.

Yönetmelik değişikliği ile;

Tarım alanlarını, meraları, zeytinlikleri, ormanları korumak yerine enerji amaçlı kömür ve jeotermal faaliyetlerde belli şirketlere yönelik yeni imtiyazların gündeme getirilmesi kabul edilemez.

Değişiklikte yer alan “kamu yararı” kavramı geçmişteki olumsuz uygulamalar ortada iken zeytinliklerin geleceği adına ciddi bir tehlikedir ve kabul edilemez.

Faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getirme taahhüdü, geçmiş uygulamalar dikkate alındığında işlevsizdir ve kabul edilemez.

Asırlık zeytinliklerin belli şirketlerin kârı için taşınmaya çalışılması ya da şekilsel yeni zeytinlik dikilmesi taahhüdünün bilimsel hiçbir açıklaması yoktur ve kabul edilemez.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın temel görevi zeytinlikleri koşulsuz korumak, zeytin ve zeytinyağı üretimini artırmak iken, bu görevini yok sayarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın doğayı ve tarım alanlarını yok edecek uygulamalarına rıza göstermesi, aracılık yapması kabul edilemez.

Biz, aşağıda imzası bulunan kurum ve kuruluşlar olarak;

Bir yandan kamuoyunu doğru bilgilendirerek ülke düzeyinde toplumsal mücadelemizi sürdüreceğiz.

Diğer yandan eş zamanlı olarak yönetmeliğe karşı her türlü yasal yoldan mücadelemizi sürdüreceğiz

Yönetmelik değişikliği ile verilecek yeni izinler için de hukuki süreci işletileceğiz."

Basın açıklamasında imzası bulunan kurumlar:

• TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
• Tarım Orkam Sen İzmir Şubesi
• APİKO ve Çarık Derneği
• Bademler Köyü Kalkınma Kooperatifi
• Çeşme Çevre Platformu
• Çeşme Ziraat Odası
• Çevre Dostu Platformu
• Çiftçi Sen
• Çiğli Kent Konseyi
• Dikili Kültür ve Çevre Platformu
• DİSK İzmir Temsilciliği
• Doğa Derneği
• Ege Çevre ve Kültür Platformu-EGEÇEP
• Ege Gastronomi Turizmi Derneği
• Ege Kent Konseyleri Birliği
• Ege Su Platformu
• Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği
• Foça Çevre ve Kültür Platformu
• Foça Forum
• Foça Organik Tarım Üretim Grubu
• Güzelbahçe Kültür, Çevre ve Güzelleştirme Derneği
• HAYKOOP
• İmbat Kooperatifi
• İzmir Atatürk Lisesi Mezunları Derneği
• İzmir Çevre Gönüllüleri Platformu
• İzmir Dersim Kültür ve Dayanışma Derneği
• İzmir Kent Konseyi
• İzmir Tarımsal Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birliği-İzmir Köykoop Birliği
• İzmir Yaşam Alanları
• İzmir Yeşil Gelecek Derneği
• Karabağlar Kent Konseyi
• Karaburun Kent Konseyi
• Karşıyaka Kent Konseyi
• Kemalpaşa Ziraat Odası
• KESK İzmir Şubeler Platformu
• Konak Kent Konseyi
• Küçük Menderes Havzası Koza Hareketi Derneği
• Menemen Ziraat Odası
• Mordoğan Üretim ve Pazarlama Kooperatifi
• Narlıdere Kent Konseyi
• Ödemiş Kent Konseyi
• Söke Çevre Platformu
• Tarım Ekonomisi Derneği
• Tarım Orman İş Sendikası-İzmir Şubesi
• Tarım ve Gıda Etiği Derneği-TARGET
• Tire Çevre Koruma ve Yeşillendirme Derneği
• Tire Dağ Ürünleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi
• TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
• TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
• TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
• TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
• TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölgesi Şubesi
• TTB İzmir Tabip Odası
• Turgutlu Çevre Platformu
• Türkiye Ormancılar Derneği
• Türkiye Ziraatçılar Derneği
• Ulusal Tarım Gıda Birliği
• Yeni Foça Forum
• Doğanın Çocukları
• TMMOB Malzeme ve Metalurji Odası İzmir Şubesi
• TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi