Deniz Burak Bayrak

Özellikle resim sanatında kendisine yer edinen kadın sanatçıların yapıtlarının yer aldığı “Ben-Sen-Onlar, Sanatçı Kadınların Yüzyılı” sergisi Deniz Artun’un küratörlüğünde İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Meşher’de sanatseverlerle buluştu. 232 eserle üç kata yayılan sergi; Cumhuriyet tarihinin başından günümüze gelen, resimden heykele, teknik çizimden fotoğrafa kadar birçok disiplinde ürünün bulunduğu bir kültür seçkisi görünümünde.

Sergi, kadının sanata bakışını yansıtırken kadının sanattaki yerini de daha iyi anlamayı sağlıyor.

KİMLİKLERİN KIRILGANLIĞI

Sergiye ismini veren “Ben-Sen-Onlar”, Şükran Aziz’in 1993-1996 yılları arasında oluşturduğu 13 farklı dili de kullanarak her biri 33x30 cm’lik ahşap üzerine folyo kesim yazı içeren 25 plakadan oluşan bir çalışma. Eser, toplumsal kimliklerin kırılganlığını simgelemesi açısından önem arz ediyor.

Etkinlik çağrısı; serginin hamiliğini de üstlenen Çiğdem Simavi‘nin başlattığı, çizgisel sanat tarihinde gözden kaçan ya da ihmal edilen kadın sanatçıların da fark edilmesini sağlamak amaçlanarak başlatılan bir araştırma aynı zamanda. Odaklanılan 1850-1950 yılları arası yüzyıllık dönemde yaşayan ve üreten tüm kadınları bulma kaygıları yok. Çok daha fazlasını keşfetmeye davet ediyor. Bu yanıyla da çok anlamlı bir yere konumlanıyor.

KİMLER YOK Kİ…

Aliye Berger, Semiha Berksoy, Füreya Koral, Fahrelnissa Zeid, Mihri Müşfik, Emel Korutürk, Harika Lifij, Yıldız Moran, Halet Çambel ve daha nicesi… 117 kadının emeğinin yer aldığı sergi, bilinen sanatçıların yanında adı duyulmayan birçok isme de alan açıyor. Söz gelimi, kadınlara güzel sanatlar eğitimi vermek için İstanbul'da 1914 yılında kurulan ve bugün Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi adıyla eğitime devam eden Türkiye’nin ilk güzel sanatlar okulunun ilk kadın öğrencilerinden Nüveyre Faik, Behice Nuri, Rana Salih, Şükûfe İbrahim’in çalışmalarının da etkinliğin bir parçası olması takdire değer.

HER KATTA FARKLI TEMA VAR

Birinci kat “Ben” katı. Burada çok ünlü sanatçıların yanında şöhreti yakalayamamış kadınların eserlerini de görmek mümkün. Fahrelnissa Zeid’in tuval üzerine yağlı boya “Çözülmüş Problemler”iyle birlikte Mihri Müşfik’in karton üzerine pastel çalışması ¨Aynalı Gözde¨yi görmek son derece çarpıcı bir deneyim. Ayrıca fotoğraf örnekleri ve defterler üzerine not ve teknik çizimler de disiplinler arası bir kompozisyona örnek bir sergi ortamı oluşturuyor.

“Sen” katı daha çok anne-çocuk teması özelinde kurgulanmış bir eserler bütününe sahip. Nü çalışmaların yer aldığı bu kısım kadın temalı heykellere de alan açmış.

Serginin son durağı “Onlar” katı ise daha yoğun bir eser sergilemesine sahip. Diğer katlardaki ayrıksı diziliş burada yerini iç içeliğe ya da bir aradalığa bırakıyor. Doğadan ilham alınarak yapılan çalışmalara yer verilen bu bölümde daha duygusal, kırılgan ve dekoratif bir hava seziliyor.

Sanat tarihinin en önemli kadın sanatçılarının eserlerinin sergilendiği bu büyük seçki 27 Mart 2022’ye kadar ücretsiz olarak Meşher’de ziyaret edilebilir.