Yazının daha verimli okunabilmesi için birkaç genel bilgi ve tanımdan bahsetmek iyi olacaktır.
Kanser: Değişik organlarda hücrelerin kontrolsüz çoğalmasından oluşan, klinik görünümü, tedavisi ve yaklaşımı birbirinden farklı olan bir hastalıklar grubudur. Türkiye'de ölüm nedenleri arasında kanserin 2. sırada yer aldığı düşünülürse; bu hastalığın etiyolojisinin belirlenmesi, önceliklerin tespit edilmesi anlamında büyük önem taşımaktadır.
Tüm dünyada, kadınlarda ilk üç kanser türü meme, kolon ve akciğer kanseri sıralamasıyla görülmektedir. Türkiye’de ise bu sıralama kadınlar için meme, tiroit ve kolorektal kanseri olarak kayıtlara geçmektedir.
Meme kanserinin dünyada ortalama insidansı ( görülme sıklığı) yüz binde 38-40 iken, Avrupa’da bu oran yüz binde 66-67, ülkemizde ise ortalama yüz binde 40 civarındadır. Meme kanseri kadınlarda görülen kanser tipleri arasında birinci sırada yer almaktadır. *
Kemoterapi: Kanser hücrelerinin büyüme ve çoğalmalarını önlemek ya da yok edilmelerini sağlamak için, anti-kanser ilaçlarla yapılan tedavi biçimine kemoterapi denir.
Tamoxifen: Kadınlarda meme kanseri tedavisinde kullanılan antineoplastik (tümör hücrelerinin gelişimini engelleyen) bir hormon tedavi ilacıdır. **
****
Meme kanseri hastaları tanı konulduktan sonra cerrahi işlem (mastektomi); kemoterapi, ışın tedavisi gibi çeşitli zor ve tahrip edici süreçlere tabi tutuluyor. Bu tedaviler tamamlandıktan sonra hastalar korunma amaçlı yaklaşık olarak 5 ile 10 yıl arasında Tamoxifen isimli ilacı kullanmak zorundalar.
2017 başlarına kadar piyasada Tamoxifen isimli ilacı üreten iki büyük ilaç firması vardı. Piyasadaki toplam Tamoxifenin yaklaşık olarak %65-70'ini üreten AstraZeneca ve %25-30'unu üreten Teva şirketleri. 2017 başlarında AstraZeneca'nın pazardan ani çekilme kararı ile, Teva şirketinin yoğun talebi karşılayamaması sonucunda piyasada Tamoxifen ilacı krizi baş gösterdi. Meme kanseri hastaları için hayati önemdeki bu ilaç piyasada bulunamayınca, ellerinde az sayıda Tamoxifen bulunduran birçok eczane ve birey bu ilaçları çok yüksek fiyattan satarak, yeni bir karaborsa alanı yarattı. Paran varsa yaşa karaborsası. Normalde fiyatı 20-30 TL olan ilaç, karaborsada 139 TL'ye varan rakamlarla satışa sunuldu, sunulmaya devam ediliyor... Mayıs 2017'den beri hastalar Tamoxifen bulabilmek için büyük çabalar sarfediyor. Bakanlıklar, ilaç şirketleri, eczacılar, herkes durumun farkında.
Meme kanseri hastaları, bir başka deyimle Tamoxifen mağdurları krizin çözülebilmesi için bir süredir sosyal medya üzerinden çağrı yapıyor, çeşitli çözüm yolları bulmaya çalışıyorlar. Nhayetinde birbirlerini tanımayan bu hastalar sorunu çözmek için sosyal bir yardımlaşma ağı kurdu. Facebook üzerinden kurulan yardımlaşma ağında meme kanseri hastaları varsa ellerinde ilacı biten hastaya ilaç temin ediyor, ilaçları kendi aralarında bölüşüyor ya da bu iletişim grubunda ilaç temin edilecek kişilerin/adreslerin bilgileri paylaşılıyor. Geçici de olsa soruna çözümler arıyorlar.
Peki bu ilacın bulunamamasının spor merkezleri ve kaslı erkeklerle ilgisi ne?
Vücut geliştirme sporları yapan erkekler kas gelişimi ve kas kütlesinin arttırılması için steroid grubu ilaçlar kullanıyorlar. Steroid grubu ilaçların diğer ilaçlarda olduğu gibi birçok yan etkisi mevcut. Özellikle kas gelişimi çalışan erkeklerde bu ilaçlar jinekomasti denilen meme sarkmasına sebebiyet verebiliyor. Meme sarkmasına karşı birçok spor merkezi sporcularına Tamoxifen içmelerini öneriyor. Çünkü Tamoxifen ilacı içeriğindeki anti-östrojen madde sayesinde meme sarkmasını önlüyor.
İlacın piyasada bulunamaması sonucu bir gerçeği de gün yüzüne çıkarmış görünüyor. İlaç şirketi ve bakanlık tarafından piyasaya sürüldüğü konusunda ısrarcı olunan Tamoxifen çok hızla tükeniyor ancak hastalar hala ilacı bulamamaktan yakınıyor. Peki bu nasıl oluyor?
Özellikle kış aylarında 3 ile 6 hafta arası bu ilacı kullanması önerilen spor merkezi sporcuları için ilacı aylar öncesinden stok yapıyor ve üyelerine temin ediyor.
Normal şartlarda İlaç Takip Sistemi sayesinde ilaç depoları ülkenin her yanında eczanelerden gelen talep orantısında ilacı teslim etmeye çalışıyor. İlacın zor bulunması sebebiyle hastalar fazladan ilaç yazdırıp, ilaç talep etmesin diye ilaç depoları eczanelere kısıtlı sayıda ilaç göndermeye gayret ediyor. Ancak birçok spor merkezi sporcularına Tamoxifen desteği sağlamak için usulsüz olarak ilacı ya hekime reçete ettiriyor ya da ilaç depolarından reçetesiz temin ediyor. Bazı iddialara göre birçok spor merkezi ilaç depolarından yaklaşık bin kutu ilacı reçetesiz olarak temin edebiliyor. Bin kutu! Bugün hala birçok il ve ilçede bu ilacın bulunamadığı göz önüne alınırsa bin kutu ilacın hastalara değil de kas yapmak isteyen sporculara ulaşması akıl alır gibi değil.
10 Ekim 2017 tarihinde Sağlık Bakanlığı tarafından konuya ilişkin yapılan açıklama ise şöyle:
''Denetimler sonucu meme kanseri ilacını reçetesiz satan ya da İlaç Takip Sistemi stok bildirimi yapmadığı tespit edilen eczacılar hakkında gerekli işlemler başlatılmıştır.'' ***
****
''Sağlıkta çığır aştık'' diyen AKP iktidarı son 10 yılda ilaç peşinden koşan yorgun kanser hastalarını, kendi kas gelişimleri için kanser ilacını bile yağma edebilecek karakterde sporcularını yarattı. Sağlık piyasalaştırıldı, özelleştirildi, sağlık uygulamaları gericileştirildi. Helal kan- aşı karşıtlığı-Anne Sütü Bankası haramdır fetvalarından, kadınlara ''özel'' vajinal sülük tedavi merkezlerine...
Türkiye, AKP eliyle kanser ediliyor.
Toplum sağlığımız büyük risk altında.
Kaynak 1: * http://kanser.gov.tr/kanser/kanser-turleri/49-meme-kanseri.html
Kaynak2:** www.ilacprospektusu.com/ilac/111/tamoxifen
Kaynak3:*** //www.ntv.com.tr/sağlik/bakanliktan-meme-kanseri-ilaci-aciklamasi