Çeviren: Dicle Yılmaz

Bu makale, her yıl 12 Nisan'da dünya çapında kutlanan “Yuri Gecesi”nin şerefine yazılmıştır.

Uzay uçuşu tarihindeki en ilham verici figürlerden biri Yuri Gagarin'dir. Rus Sovyet pilotu ve kozmonot olan Gagarin, uzaya giden ilk insandır. 12 Nisan'da Vostok uzay aracıyla Dünya'nın yörüngesinde bir tur dönmesiyle tarihe geçmiştir.

HAYATININ İLK YILLARI VE GENÇLİĞİ

Yuri Gagarin, 1934'te Rusya'nın Klushino adlı küçük bir köyünde dünyaya geldi. Ailesi bir çiftlikte çalışıyordu ve iki erkek bir de kız kardeşi vardı. Ancak bu dönem, II. Dünya Savaşı sırasında milyonlarca insanın Nazi işgalinden etkilendiği talihsiz bir dönemdi. Gagarin ve ailesinin de onlardan farkı yoktu. 1941'de, Yuri yaklaşık 7 yaşındayken bir Nazi subayı ailesinin evini ellerinden aldı. Yuri ve ailesi, yaklaşık iki yıl boyunca evlerinin arka bahçesindeki küçük, çamurdan bir kulübede yaşamak zorunda bırakıldı. Savaş sona erdikten sonra ailesiyle 1946'da yakınlardaki Gzhatsk kasabasına taşındı.

Yuri, 16 yaşında akşam derslerine girerken aynı zamanda Moskova yakınlarındaki bir çelik fabrikasında dökümcü olarak çıraklık yapmaya başladı. Bir yıl sonra hem çıraklık hem de akşam dersleri aldığı okuldan mezun oldu ve ardından Saratov Endüstri Teknik Okulu'na eğitim almak üzere seçildi. Oradaki boş zamanlarında Yuri, Sovyet Hava Üssü öğrencisi olarak hafta sonları eğitim aldı ve bir uçuş kulübünde uçak kullanmayı öğrendi.

1955'te Teknik Okuldan mezun olduktan sonra Yuri, Sovyet Ordusu tarafından askere alındı ve Orenburg'daki Birinci Chkalov Hava Kuvvetleri Pilot Okuluna gönderildi. Bu okulda Yuri, 1957'de MiG-15 savaş uçağını tek başına kullanırdı. Mezun olduktan sonra Kasım 1957'de Sovyet Hava Kuvvetlerinde Teğmen oldu. Yuri Gagarin iki yıl sonra, 1959'da 25 yaşındayken Kıdemli Teğmenliğe yükseldi.

UZAYA GİDEN İLK İNSAN

1960 yılında Yuri ve diğer 19 pilot, kapsamlı bir araştırma ve seçim sürecinin ardından Sovyet uzay programı için seçildi. Bu 20 pilotluk gruptan Yuri ve diğer beş pilot seçkin Sochi Six eğitim grubuna alındı. Sonrasında Yuri, Vostok uzay aracının ilk fırlatılışı için kozmonot olarak seçildi.

Vostok 1, Yuri komutasında12 Nisan 1961 06:07 UTC’de Kazakistan'dan uzaya fırlatıldı. Uzay aracı 108 dakika boyunca yörüngede döndü, ardından Dünya'ya geri döndü. Yuri Gagarin artık uzaydaki ilk insan ve aynı zamanda Dünya'nın yörüngesine giren ilk insan olmuştu. Vostok'un Dünya'ya yeniden girişini yavaşlatacak motoru olmadığı için Yuri, iniş alanının 7 km yukarısında aracı terketti ve Dünya'ya paraşütle indi.

UZAY YOLCULUĞU SONRASI

Uzaya yaptığı yolculuğun ardından Yuri Gagarin sadece Sovyet Uzay Programı’nda değil, dünya çapında da ünlü bir kahraman haline geldi. Yuri’ye 'Sovyetler Birliği Kahramanı' unvanı verildi ve dünyada uzaya insan gönderen ilk devlet olan Sovyetler Birliği'ni tanıtmak için yoğun bir programla yurtdışında seyahat etti.

Yuri, uçuşundan bir yıl sonra, 1962'de Sovyetler Birliği Vekili oldu ve Genç Komünist Birliği Merkez Komitesine seçildi. Sovyet Hava Kuvvetleri'ne Teğmen olarak atandı. Daha sonra 1963'te, 29 yaşındayken Albaylığa terfi edildi.

Yuri, sonraki birkaç yılı hem bir kozmonot tesisinde yeniden kullanılabilir bir uzay aracı tasarımları üzerinde çalışarak hem de ona tayin edilen çeşitli görevler ve tanıtım etkinlikleri ile ilgilenerek geçirdi. Ne yazık ki, 27 Mart 1968'de, uzaya giden ilk insan 34 yaşında, henüz gençken bir eğitmenle talim uçuşu yaptığı sırada uçak kazasında yaşamını yitirdi.

Yuri Gagarin, günümüzde de milyonları motive etmeye devam eden, ilham verici bir mirası geride bıraktı. Yuri Gagarin’in uzaya giden ilk insan olması ve onunla aynı yolu izleyen insanlara ilham kaynağı ve dönüm noktası olmasının şerefine, Yuri Gecesi dünya çapında her yıl 12 Nisan’da kutlanır.

Kaynak: UC Science