ABD’de Donald Trump yönetiminin, AKP iktidarı ve özel olarak da partili Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yakın ilişkileri biliniyor. Rahip Brunson olayı, Suriye’nin kuzeyindeki sürtüşmeler, Trump’ın Erdoğan’a yazdığı mektup, Rusya’dan alınan S-400 füze savunma sistemleri gibi birçok krizi arkada bırakan iki yönetim, özellikle bölgesel başlıkların birçoğunda kol kola, bir kısmında ise birbirlerine mani olmadan hareket etmeyi becerdi. AKP’ye yakın medya kuruluşlarının da ABD’de Donald Trump başkanlığının devamından yana olduğu biliniyor. 

Öte yandan, gelecek kasımda yapılacak ABD başkanlık seçimlerinin sonuçları, dünyanın birçok bölgesini olduğu gibi, Türkiye ve çevresini de yakından ilgilendiriyor. Washington’ın Avrupa, Çin-Uzak Asya, Latin Amerika ve Rusya politikalarında kimi direksiyon kırmalarını beraberinde getirebilecek seçimler, AKP iktidarının birçok cephede aktif oyuncu olduğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika açısından da kritik öneme sahip. Kimi yorumcular, Türkiye’deki politik ve ekonomik tablonun nasıl seyredeceğini görmek açısından en önemli dönemeçlerden birinin ABD seçimleri olduğunu savunuyor.

Hâl böyleyken, ABD’de Demokratların Başkan Adayı Joe Biden’ın 7 ay önce Türkiye ve AKP yönetimi hakkında yaptığı 2 dakikalık konuşmanın önceki gün yeniden gündeme getirildiğine tanık olduk. Ocak 2020’de New York Times gazetesini ziyaret eden, o dönemki aday adayı Biden’ın sözleri bir gün sonra hem yazılı hem de görüntülü olarak yayımlanmış. Biden, iki dakikalık bu konuşmasında Trump’ın Suriye meselesinde “Erdoğan’a boyun eğdiğini”, Kürtlerle ilgili Erdoğan’a “taviz vermeyeceğini” söylüyor. Trump’tan önceki ABD Başkanı Barack Obama’nın yardımcılığını yaptığı dönemdeki gibi, “Türkiye muhalefetiyle bağlantı kurup Erdoğan’ın seçimleri kaybetmesi için farklı bir yaklaşım sergilemek istediğini” vurgulayan Biden, iktidar değişikliğinin “darbe değil seçimle olması gerektiğini” iddia ediyor. Biden, “parlamentoya katılmak isteyen Kürtleri siyasi sürece entegre edecek bir tavır ortaya konması gerektiğini” öne sürüyor. Erdoğan’ın “bedel ödemesi gerektiğini” ve silah satışı konusunun da masaya yatırılabileceğini ifade ediyor. 

Arif Zêrevan adlı bir Kürt gazeteci tarafından aylar sonra paylaşılan bu videoya iktidardan ve muhalefetten sayısız tepki geldi. 

Kuruluşunu ABD’den icazetle gerçekleştiren, CHP’yi zamanında anti-Amerikan olmakla eleştiren, Suriye, Libya, Mısır gibi ülkelerde iktidar değişikliği için adımlar atmış, Bosna Hersek siyasetine müdahale eden, Almanya tarafından iç siyasete müdahale ediyor diyerek tepki gösterilen AKP iktidarı şimdi Biden’ın 7 ay önceki konuşmalarını neden bu kadar ciddiye aldı dersiniz?

Ekonomik yıkımın da büyük etkisiyle azalan toplumsal desteğin farkında olan iktidarın çok boyutlu bir dizi hamle yaptığını biliyoruz. Sosyal medya düzenlemesi, meslek örgütlerine müdahale, kayyum atamalarının yanı sıra, muhalefetin dizayn edilmeye çalışılması ve tüm sorunların üzerine yıkılabileceği “dış mihrak” efsanesi, bu bütünlüğün parçalarını oluşturuyor. 

AKP’nin üzerinden yedi ay geçmiş bir konuşmayı bugün köpürtmesinin altında bir gerekçe bulmak mümkün olabilir. 

ABD’de üç gün önce sonuçları açıklanan bir kamuoyu araştırması, Biden ile Trump arasındaki farkın Demokrat aday lehine 11 puana kadar çıkmış olduğunu gösteriyor. NPR, PBS NewsHour ve MaristPoll tarafından yapılan ankete göre ABD seçmenlerinin yüzde 53’ü Joe Biden’ı, yüzde 42’si ise Donald Trump’ı destekliyor. Geçen hafta Real Clear Politics tarafından yapılan ankete göre ise aradaki fark 6 puan. Oysa aynı kuruluşun geçen Şubat ayının sonlarında yaptığı ankette iki isim başa baş bir yarış sürdürüyordu. 

AKP ve yandaşlarını aylardır dile getirdiği “dış mihrak” artık ete kemiğe kavuşturulabilecek bir kıvama gelmiş görünüyor. Bazen Fransa, bazen ABD, bazen Rusya, bazen de Katar hariç Körfez’in petrol zengini krallıkları olan bu dış mihrak artık ABD Başkanlığının en ciddi adayı olarak yeniden türetilebilir. Gerçi bir sorun var, henüz başka değil ama o kadarı da oluversin…

AKP’nin, kendisi açısından en ciddi virajlardan biri olarak gördüğü ABD başkanlık seçimlerini, iki gündür koparılan fırtınada kullanılan argümanlar temelinde aşmaya çalışacağı anlaşılıyor. Fikri temelleri dahi ABD’de atılmış bir siyasi hareket olarak AKP’nin attığı son oltaya özelikle yeni Yetmez ama Evetçi ulusalcıların da çoktan teşne olduğu anlaşılıyor. 

Biden’a ilişkin öngörüm ise danışmanlarının yakın bir zamanda kendisine bir bilgilendirme yapacağı yönünde… Muhtemelen o bilgilendirmede, “Kürtlerin parlamentoya entegrasyonu” gibi herhangi bir karşılığı olmayan ifadeleri bundan sonra kullanmaması tavsiye edilecek, Suriye ve Libya gibi örneklerde Saray Rejimi’nin Washington’a nasıl faydaları olduğu anlatılacaktır. AKP cenahından da, açıktan söylem düzeyinde olmasa da bölgesel askeri ve ticari konularda “bizi delikten aşağı süpürmeyin” mesajı veren politik hamleler için hazırlıklar yapılması çok olası…