İleri Haber

Zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetlerinin yapılmasına izin veren yönetmelik değişikliğine karşı TİP tarafından Danıştay'da açılan dava "ehliyet yokluğu" gerekçesiyle reddedildi. 4'e karşı bir oy ile alınan kararda karşı oy kullanan Danıştay üyesi, "davacı siyasi partinin ülke menfaatini gözeterek ülke çapında kamu yararı için faaliyet göstermek üzere teşkilatlanmış bir tüzel kişiliği bulunmaktadır" vurgusunda bulundu. 

Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) 1 Mart 2022 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan "Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile zeytinlik alanların madencilik faaliyetleri kapsamında rant ve talana açılmasına imkan veren yönetmelik değişikliğinin iptali için Danıştay'da açtığı dava reddedildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na karşı açılan davanın reddine ilişkin gerekçede "ehliyet yokluğu" gerekçe gösterildi.

'DAVACININ, HUKUKEN MENFAAT BAĞI BULUNMASI GEREKİR' DENİLDİ

Danıştay 8. Daire tarafından alınan kararda, "İptal davaları, idarenin hukuka uygun davranmasını sağlayan en önemli denetim araçlarından olmakla birlikte; her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idari işlemlerde istikrarsızlığa neden olmaması ve idarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkisi bulunmasını öngören yasa koyucu, iptal davaları için menfaat ihlalini, subjektif ehliyet koşulu olarak aramaktadır" denildi. 

"İptal davasının içtihat ve doktrinde belirlenen hukuki nitelikleri göz önüne alındığında, idari işlemlerin, ancak bu idari işlemle meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilgisi kurulabilenler tarafından iptal davasına konu edilebileceği kabul edilmektedir" ifadelerine de yer verilen kararda, "Taraf ilişkisinin kurulması için gerekli olan kişisel, meşru ve güncel bir menfaat ilgisinin varlığı, davanın niteliğine ve özelliğine göre idari yargı yerlerince belirlenmekte, davacının idari işlemle ciddi ve makul, maddi ve manevi bir ilişkisinin, hukuken korunması gereken bir menfaat bağının bulunması dava açma ehliyeti için gerekli sayılmaktadır" ifadeleri kullanıldı.

DAVA REDDEDİLDİ

4'e karşı bir oy ile alınan ret kararında, söz konusu yönetmelik ile TİP arasında "güncel, kişisel ve meşru bir menfaat ilişkisinin bulunduğunun kabulüne olanak bulunmadığı" gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddine karar verildiği kaydedildi.

BİR ÜYE KARŞI OY KULLANDI 

Karşı oy kullanan Danıştay üyesi Yücel Bulmuş, TİP'in kamu yararı için faaliyet gösterdiğini belirterek ehliyet yönünde ret kararına katılmadığını belirtti. 

Bulmuş, karşı oy gerekçesinde, "Davacı siyasi parti tüm ülke düzeyinde örgütlenmiş ve seçimlere de katılmış bir tüzel kişilik olup; davacı siyasi partinin ülke menfaatini gözeterek ülke çapında kamu yararı için faaliyet göstermek üzere teşkilatlanmış bir tüzel kişiliği bulunmaktadır. Uyuşmazlık, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa ile korunma altına alınan çevre hakkı ile ilgili olduğundan ve davacı partinin kamu yararı gözeterek çevre hukuku ile ilgili düzenlemelere karşı dava açma ehliyetinin olduğu tartışmasız bulunduğundan davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki karara katılmıyorum" ifadelerini kullandı.

TEMYİZ YOLU AÇIK

Temyiz yolu açık olmak üzere alınan kararda, dava yargılama giderlerinin de TİP tarafından karşılanmasına karar verildi.

'HERKESİN YAŞAMINI ETKİLEMEKTEDİR'

TİP tarafından yönetmeliğin iptali talebiyle açılan davada, yargı süreci tamamlanana dek yürütmenin durdurulması da istenmişti. Yönetmelik değişikliğinin uluslararası sözleşmelere, Anayasa'nın 6 farklı maddesine, 3573 Sayılı Kanun'a ve daha önce alınmış yargı kararlarına aykırı olduğu belirtilirken, "İnsanlığın ortak mücadelesiyle elde edilmiş temel hak ve özgürlüklerin kanunsuzca kamunun elinden alınması anlamına gelen dava konusu işlem ve düzenlemeler bu ülkedeki herkesin yaşamını ve varlığını doğrudan etkilemektedir" denilmişti.